1. Użytkowanie instalacji elektrycznej oraz urządzeń elektrycznych powinno odbywać się zgodnie z ich przeznaczeniem i według wskazań producenta.
2. Nie wolno naprawiać przepalonych wkładek bezpiecznikowych.
3. Przewody elektryczne – kable mogą być łączone tylko za pomocą gniazd i wtyków. Izolacja przewodów nie może być uszkodzona.
4. Wszystkie elementy osprzętu powinny być sprawne technicznie, nieuszkodzone.
5. W pomieszczeniach gospodarskich (piwnicach, oborach, chlewniach, stajniach, magazynach paliw i ś.o.r) należy stosować przewody izolowane i w ochronnej powłoce, a oprawy, puszki i wyłączniki –szczelne, zabezpieczające elementy metalowe przed wilgocią i żrącymi gazami.
6. Silniki elektryczne oraz chłodziarki, parniki, grzejniki itp., powinny być podłączone do gniazd uziemionych lub „wyzerowanych”.
7. W przypadku dłuższych przerw w eksploatacji silników elektrycznych, przed ich ponownym uruchomieniem należy sprawdzić prawidłowość połączeń przewodu zerującego w gniazdkach wtykowych i wtyczkach.
8. Przenośne źródła oświetlenia elektrycznego powinny być zasilane napięciem bezpiecznym tj. nie wyższym niż 25V.
9. Po naładowaniu rozruchowych akumulatorów kwasowo-ołowiowych należy montować je w pojazdach (ciągnikach, samochodach i maszynach samojezdnych) po upływie czasu całkowitego ich odgazowania, podanego w instrukcji obsługi.

Materiały źródłowe: - broszury prewencyjne KRUS

Opracowała:
Danuta Rydz
Samodzielny Inspektor PT KRUS w Legnicy

Zasadniczą cechą zawodu rolnika jest różnorodność prac, które musi wykonywać, lub z którymi się styka, oraz ogromne zróżnicowanie warunków, w jakich przebiega jego praca.

Oprócz podstawowej działalności tj. produkcji zwierzęcej i roślinnej, rolnik musi wykonywać codzienne prace w obejściu gospodarskim, w budynkach i warsztatach.
Większość prac remontowych, naprawczych czy budowlanych, rolnik wykonuje we własnym zakresie i własnymi środkami. Wykonywanie szerokiego zakresu prac w gospodarstwie indywidualnym wiąże się z występowaniem zagrożeń i ryzykiem powstawania urazów i wypadków.

Z podstawowymi zagrożeniami mamy do czynienia podczas różnego rodzaju prac wykonywanych na wysokościach lub zagłębieniach połączonych z możliwością upadku, na przykład przy magazynowaniu zbóż w stodołach, układaniu stert stogów.

Budynki inwentarskie służą przede wszystkim do produkcji, ale są również miejscem pracy rolnika. W celu zapewnienia bezpiecznej pracy w tych budynkach, należy je budować zgodnie z wymaganiami bhp. Pomieszczenia nad budynkami inwentarskimi, na przykład strychy, wykorzystywane są przeważnie do składowania pasz objętościowych i słomy. Strychy powinny być dostatecznie widne i przestronne, aby można było swobodnie się poruszać i pracować widłami.
Na strychu nie powinno być nierówności na podłodze oraz ostrych gwoździ, blach wystających ze ścian lub elementów konstrukcji dachu. Narzędzia używane do pracy powinny być przechowywane w jednym miejscu, najlepiej na specjalnym stojaku. Schody w budynkach inwentarskich muszą być odpowiednio mocne i wygodne. Ich powierzchnia powinna być szorstka, zapobiegająca poślizgom. Schody, otwór lub pomost na górnym poziomie powinny być wyposażone w poręcz.

Pamiętajmy, że praca w budynkach nie musi być męcząca, jeżeli rolnik zadba o podstawowe elementy środowiska pracy: odpowiednie oświetlenie stanowisk, skuteczną wentylacje, czystość pomieszczeń, ład i porządek, higienę przy pozyskiwaniu produktów rolnych.

Materiały źródłowe - broszury prewencyjne KRUS

Opracowała:
Samodzielny Inspektor Danuta Rydz
PT KRUS w Legnicy

Praca rolnika uzależniona jest w szczególny sposób od pory roku oraz pogody. Bywają okresy, w których rolnik wykonuje kilka lub nawet kilkanaście różnorodnych czynności w ciągu doby. Obsługuje skomplikowane maszyny i urządzenia, wykonuje prace związane z uprawą i ochroną roślin, oporządza zwierzęta. Często zdarza się, że wszystkie te czynności robi się rutynowo, w pośpiechu, bez odpoczynku, pracując po kilkanaście godzin na dobę. Dlatego w rolnictwie wypadki przy pracy zdarzają się częściej niż w innych działach gospodarki.

Zbliża się okres żniw, które oznaczają intensywne prace w polu, którym często towarzyszą niesprzyjające warunki atmosferyczne. Warto zadbać o to, by zbieranie plonów podczas żniw przebiegało nie tylko szybko i sprawnie, ale przede wszystkim bezpiecznie. Bezpieczeństwo w rolnictwie to temat, który odżywa przy okazji każdego wypadku przy pracy. Zagrożenia niosą nie tylko prace na polu, ale także transport czy rozładunek plonów. Produkcja rolna wiąże się z ciągłym przemieszczaniem się czy to po terenie gospodarstwa rolnego, czy na drogach publicznych. Transport rolniczy z użyciem ciągników i maszyn samobieżnych wymaga kwalifikacji i doświadczenia. Podczas transportowania zawsze może się zdarzyć najechanie na przeszkody, na innych użytkowników dróg lub wywrócenie się pojazdu. Zdarza się również ryzyko urazów kończyn, najechania czy przygniecenia podczas sprzęgania maszyny z ciągnikiem. Transport maszyn przebiegający przez drogi publiczne powinien odbywać się zgodnie z przepisami ruchu drogowego. Pojazdy do transportu płodów rolnych muszą mieć sprawną i widoczną sygnalizację świetlną, sprawny układ hamulcowy i trójkąt wyróżniający pojazd wolnobieżny. Materiały sypkie należy przewozić tylko na przyczepach ze szczelną skrzynią ładunkową. Należy także uważać, aby nie przekroczyć ładowności pojazdu. Podczas przewożenia, ładunek wymaga dodatkowego zabezpieczenia przed rozsypaniem. Siano przewożone na przyczepie nie może ograniczać widoczności i zasłaniać tablic rejestracyjnych, sygnalizacji świetlnej i trójkąta ostrzegawczego. Bezwzględnie zabroniony jest transport osób na załadowanych przyczepach. W gospodarstwach, w których hodowane są zwierzęta, należy pamiętać o ich prawidłowym transporcie. W tym celu stosuje się odpowiednie boksy lub kontenery umieszczone na przyczepach lub naczepach. Bezpieczeństwo w rolnictwie to nie tylko zwracanie uwagi na stan maszyn czy urządzeń, ale też dbanie o własne samopoczucie. Pośpiech i zmęczenie utrudniają koncentrację i mogą przyczyniać się do popełniania błędów. Podczas pracy należy planować przerwy na regenerację sił oraz pić więcej wody podczas upałów.

Szczególną uwagę należy zwrócić na dzieci przebywające w gospodarstwie i ich bezpieczeństwo. Dzieci traktują maszyny rolnicze jako ciekawe i atrakcyjne przedmioty zabawy, które stanowią zagrożenie dla ich zdrowia i życia.

Materiały źródłowe:
- broszury prewencyjne KRUS

Opracowała:
Danuta Rydz
Samodzielny Inspektor
PT KRUS w Legnicy

Na wsi, jak co roku wiosną, ruszyły prace polowe. Rolnicy kupują potrzebne im środki produkcji. Poza niezbędnymi do prowadzenia upraw nawozami, środkami ochrony roślin, paliwami i olejami itp., warto również pomyśleć o zakupie wyposażenia, które eliminuje zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy w gospodarstwie rolnym i które poprawi jej komfort. Stosowanie takich środków produkcji ogranicza ryzyko niepożądanych zdarzeń podczas pracy w gospodarstwie rolnym – wypadków oraz chorób zawodowych.

1. Zestaw ochronny do pozyskiwania drewna

W skład zestawu powinny wchodzić: hełm ochronny, ochronniki słuchu, przyłbica z siatki metalowej. Wycinka drzew przy użyciu pilarek łańcuchowych obarczona jest ryzykiem poważnych wypadków, których przyczyną jest m.in.: niewłaściwa organizacja stanowiska pracy, wykonywanie regulacji sprzętu lub jego napraw przy włączonym napędzie, użycie narzędzi w złym stanie technicznym lub zdejmowanie osłon i zabezpieczeń części ruchomych. Bardzo ważnym elementem, który zabezpiecza rolnika podczas tej pracy, jest właściwy oraz odpowiednio założony ubiór wraz z ochronami wzroku i słuchu.

2. Zestaw do ochrony dróg oddechowych

Zestaw jest konieczny do stosowania w miejscach, gdzie unosi się pył rolniczy i wykonywane są zabiegi ze środkami ochrony roślin. Podczas prac polowych, żniw i omłotów, karmienia zwierząt i wielu innych zajęć, rolnicy narażeni są na oddziaływanie pyłów rolniczych. Stosowanie wszelkiego rodzaju oprysków chemicznych oraz rozpylanie pestycydów do ochrony roślin i eliminacji szkodników oraz chorób w gospodarstwie rolnym jest bardzo niebezpieczne. Toksyny, które są w ich składzie mogą powodować bardzo ciężkie choroby przewlekłe. Zestaw do ochrony dróg oddechowych powinien zawierać półmaskę ochronną oraz dwa pochłaniacze. Ważne jest, aby korzystać z niego zgodnie z zaleceniami producenta i przestrzegać zasad bezpieczeństwa oraz higieny pracy.

3. Mata stanowiskowa antypoślizgowa

Mata powinna być podstawowym elementy wyposażenia każdego gospodarstwa rolnego, ponieważ w dużym stopniu zmniejsza ryzyko poślizgu. Stosowanie jej szczególnie w okresie zimowym oraz w pomieszczeniach o dużej wilgotności w gospodarstwie rolnym zwiększa bezpieczeństwo pracy i zapewnia jej wysoki komfort. 

4. Pasy transportowe ściągane

Pas transportowy jest niezbędnym wyposażeniem podczas transportu wewnętrznego w gospodarstwie rolnym. W zależności od jego przeznaczenia (do przenoszenia różnego rodzaju materiałów lub transportu) można zakupić różne rodzaje pasów oraz o różnych parametrach tzn. szerokości, strukturze powierzchni, materiale z którego jest wykonany. 

Materiały źródłowe:
- broszury prewencyjne KRUS

Opracowała:
Danuta Rydz
Samodzielny Inspektor
KRUS PT w Legnicy

Praca i życie na wsi narażają człowieka na zwiększony kontakt z kleszczami które, choć niewielkie, są nosicielami wielu groźnych chorób. Najczęściej przyczyniają się do zachorowań na boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Zagrożenie ugryzieniem przez kleszcza dotyczy praktycznie całego kraju. Aktywność kleszczy występuje między majem a listopadem, a najwięcej zachorowań notuje się od maja do sierpnia. Nie każdy kleszcz jest nosicielem chorobotwórczych mikroorganizmów. Nie zawsze podczas ukąszenia musi dojść do zakażenia.

W przypadku chorób odkleszczowych najważniejsze jest zapobieganie ukąszeniu przez kleszcze i szybkie rozpoznanie choroby. Należy więc unikać zarośli i wysokich traw. Przed wizytą na terenie, gdzie mogą bytować kleszcze, warto użyć preparatów odstraszających te pajęczaki. Z kolei po powrocie z lasu czy łąki, wskazane jest dokładne obejrzenie ciała, by upewnić się, że nie zostaliśmy zaatakowani przez kleszcza. Podczas prac polowych, pracy w lesie, zbierania owoców runa leśnego wskazane jest zadbanie o odpowiedni strój, możliwie szczelnie okrywający ciało, tj. koszula z długimi rękawami, spodnie z długimi nogawkami, kryte buty i nakrycie głowy.

Jeśli mimo stosowania odpowiedniej odzieży i środków odstraszających znajdziemy kleszcza wbitego w skórę, należy go prawidłowo i szybko usunąć. Oto kilka prostych zasad:

• uchwyć kleszcza pęsetą lub specjalnym przyrządem do usuwania kleszczy – nie smaruj kleszcza tłuszczem, ponieważ powoduje to wymioty kleszcza do wnętrza ciała człowieka lub zaatakowanego zwierzęcia; nie przypalaj kleszcza i nie podrażniaj go,
• złap kleszcza tuż przy skórze, możliwie najbliżej główki - nie łap w najgrubszym miejscu, tj. za odwłok,
• pociągnij lekko, ale zdecydowanie i prostopadle do skóry, wyciągając kleszcza - nie wykręcaj i nie szarp na boki, ponieważ może to spowodować oderwanie części i pozostawienie np. główki w skórze,
• dokładnie obejrzyj wyciągniętego pasożyta, sprawdzając czy nie został rozerwany (ma główkę i odnóża),
• zgnieć kleszcza, wyrzuć go i dokładnie umyj ręce,
• przemyj miejsce po ukąszeniu środkiem dezynfekującym, a następnie przez kilka dni obserwuj, czy nie pojawiają się niepokojące objawy (opuchlizna, rumień),
• w razie jakichkolwiek wątpliwości, urwania odwłoka, pojawienia się rumienia lub innych niepokojących objawów, zgłoś się do lekarza.

Za rolniczą chorobę zawodową uważa się chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeśli choroba ta jest objęta wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy (Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r, o ubezpieczeniach społecznych rolników, art. 12). Borelioza i inne choroby odkleszczowe wpisane są w wykazie chorób zawodowych. Orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej na podstawie materiału dowodowego i orzeczenia lekarskiego wydaje właściwy państwowy inspektor sanitarny. W przypadku stwierdzenia choroby zawodowej rolnik ma prawo ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie.

Materiały źródłowe:
- broszury i ulotki prewencyjne KRUS

opracowała:
Danuta Rydz
Samodzielny Inspektor PT KRUS w Legnicy

Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie zaprasza na bezpłatne szkolenie e-learningowe pn. Ogród edukacyjny - nowe możliwości rozwoju gospodarstwa wiejskiego.

E-learning realizowany jest w terminie od 3 do 28 lutego 2022 roku.

Szkolenie adresowane jest do mieszkańców obszarów wiejskich. Do udziału w szkoleniu zaproszone są w szczególności gospodarstwa edukacyjne, agroturystyczne oraz lokalne stowarzyszenia, w tym Koła Gospodyń Wiejskich.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w związku z trwającą pandemią i zapotrzebowaniem na rehabilitację leczniczą kierowaną do pacjentów po przebytej chorobie COVID-19, uruchomiła nowy profil rehabilitacji w Centrach Rehabilitacji Rolników KRUS w Jedlcu i Szklarskiej Porębie.

Zima jest okresem kiedy rolnicy pracują również na powietrzu i narażeni są na działanie zmiennych i niskich temperatur. To również okres konserwacji i napraw maszyn oraz urządzeń rolniczych po intensywnych pracach polowych. Występowanie opadów śniegu, gołoledzi, szadzi lub szronu przy pierwszych przymrozkach może powodować istotne zagrożenia dla osób pracujących na otwartej przestrzeni. Niesprzyjające warunki atmosferyczne powodują, że zwiększa się zagrożenie wypadków.

„Rola rolnika by upadku unikał” – m.in. pod tym hasłem, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, prowadzi w 2021 roku swoje działania prewencyjne. „Upadki osób” to grupa zdarzeń wypadkowych, do których dochodzi podczas pracy w gospodarstwach rolnych najczęściej.

Więcej informacji w artykule (format DOCX)